Νέες επενδύσεις, καλύτερες συνθήκες και βελτιωμένη πρόσβαση στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να δημιουργήσει η πράξη για τη βιομηχανία των μηδενικών καθαρών εκπομπών. Πρόκειται για είναι μια πρωτοβουλία που απορρέει από το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας και αποσκοπεί στην κλιμάκωση της παραγωγής καθαρών τεχνολογιών στην ΕΕ.
Αυτό σημαίνει αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της ΕΕ για τεχνολογίες που στηρίζουν τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας και απελευθερώνουν εξαιρετικά χαμηλές, μηδενικές ή αρνητικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου όταν λειτουργούν.
Στόχος είναι η συνολική ικανότητα παραγωγής στρατηγικών τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών της Ένωσης να προσεγγίσει ή να καλύψει τουλάχιστον το 40 % των ετήσιων αναγκών υλοποίησης έως το 2030.
Αυτό θα επιταχύνει την πρόοδο προς την επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών στόχων της ΕΕ για το 2030 και τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Θα ενισχύσει επίσης την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της ΕΕ, θα δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας και θα στηρίξει τις προσπάθειες της ΕΕ για ενεργειακή ανεξαρτησία.
Η πράξη αφορά τεχνολογίες που θα συνεισφέρουν σημαντικά στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Υποστηρίζει ιδίως τις στρατηγικές τεχνολογίες μηδενικών καθαρών εκπομπών που είναι εμπορικά διαθέσιμες και έχουν καλές δυνατότητες ταχείας κλιμάκωσης.
Πρόκειται για τις στρατηγικές ηλιακών φωτοβολταϊκών και ηλιακών θερμικών συστημάτων, για τις ηλεκτρολυτικές κυψέλες και κυψέλες καυσίμου. Ακόμη, στις στρατηγικές περιλαμβάνονται η χερσαία αιολική ενέργεια και υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το βιώσιμο βιοαέριο/βιομεθάνιο, μπαταρίες και αποθήκευση, η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, οι αντλίες θερμότητας και γεωθερμική ενέργεια και οι τεχνολογίες δικτύου
Από τα μέτρα της πράξης υποστηρίζονται και άλλες τεχνολογίες μηδενικών καθαρών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων, των προηγμένων τεχνολογιών για την παραγωγή ενέργειας από πυρηνικές διεργασίες με ελάχιστα απόβλητα από τον κύκλο καυσίμου, των μικρών σπονδυλωτών αντιδραστήρων και των βέλτιστων αντίστοιχων καυσίμων.
Δημιουργία των προϋποθέσεων για έναν ενωσιακό τομέα καθαρών τεχνολογιών που συμβαδίζει με τις παγκόσμιες τάσεις. Ως το 2030 η αξία της παγκόσμιας αγοράς τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών θα φθάσει τα 600 δισ. ευρώ ετησίως.
Οι βασικές τεχνολογίες μηδενικών καθαρών εκπομπών που κατασκευάζονται μαζικά αναμένεται έως το 2030 να τριπλασιαστούν.
Έως το 2050 αναμένεται να επέλθει τετραπλασιασμός στην εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εξαπλασιασμός στην εγκατάσταση αντλιών θερμότητας και 15πλασιασμός στην συνολική παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων.
Για την τόνωση των επενδύσεων σε τεχνολογίες μηδενικών καθαρών εκπομπών, η ίδια πράξη, που αναμορφώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, προτείνει:
• Στρατηγικά έργα με μηδενικές καθαρές εκπομπές: εντοπισμός έργων προτεραιότητας απαραίτητων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας μηδενικών καθαρών εκπομπών της ΕΕ
• Μείωση της γραφειοκρατίας και επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων: μείωση του διοικητικού φόρτου για την ανάπτυξη έργων παραγωγής τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών και απλούστερες και ταχύτερες διαδικασίες αδειοδότησης. Αυτό ισχύει ιδίως για τα στρατηγικά έργα, τα οποία θα επωφεληθούν από ακόμη ταχύτερη αδειοδότηση ώστε να αυξηθεί η ασφάλεια σχεδιασμού και επενδύσεων.
• Ικανότητα έγχυσης CO2: υποστήριξη των έργων δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, ιδίως με την αύξηση των διαθέσιμων τόπων αποθήκευσης CO2
• Προσέλκυση επενδύσεων: προσέλκυση επενδύσεων μέσω της πλατφόρμας Net-Zero Europe και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου
• Διευκόλυνση της πρόσβασης στις αγορές: τόνωση της ζήτησης για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με την εφαρμογή κριτηρίων βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας στις διαδικασίες και τους πλειστηριασμούς προμήθειας
• Καινοτομία: θέσπιση ρυθμιστικών δοκιμαστηρίων που θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη και τη δοκιμή καινοτόμων τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών και στη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για την καινοτομία
• Βελτίωση δεξιοτήτων: δημιουργία ακαδημιών της βιομηχανίας των μηδενικών καθαρών εκπομπών, με την υποστήριξη και την εποπτεία της πλατφόρμας Net-Zero Europe. Οι ακαδημίες αυτές θα προσφέρουν κατάρτιση και εκπαίδευση στις τεχνολογίες μηδενικών καθαρών εκπομπών και θα οδηγήσουν στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.