Η φωτογραφία απαθανατίζει τη χρονική στιγμή καθιστώντας την «ζωντανή» στο μετέπειτα χρόνο, αποτυπώνει επίσης τη ματιά του φωτογράφου. Εκείνη του Αμερικανού Robert McCabe (γενν. 1934) είναι έμπλεη από ευαισθησία και άρτια τεχνική, όπως αυτά διακρίνονται στις περίπου 100 φωτογραφίες που «ντύνουν» τη (φωτογραφική) έκδοση «Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων». Οι φωτογραφίες αυτές είναι στιγμές ζωής στις οποίες εμπεριέχεται η αυθεντικότητα, ο πολιτισμός, η ιστορία, η φιλοξενία, η ομορφιά και οι άνθρωποι στην καθημερινότητα της μεταπολεμικής Ελλάδας. Αποτελούν δε, το απαύγασμα της «ελληνικής περιόδου» του McCabe, το φωτογραφικό ταξίδι του οποίου στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1954 οπότε και επισκέφτηκε τη χώρα μας μαζί με τον αδερφό του. Έκτοτε, δεν έπαψε να την επισκέπτεται σε κάθε της γωνιά και να αποτυπώνει τις ομορφιές της, τους ανθρώπους της, το φυσικό της περιβάλλον.
Άλλοτε μαυρόασπρες και άλλοτε έγχρωμες, οι φωτογραφίες αναδεικνύουν την ομορφιά του ελληνικού τοπίου και των αρχαίων μνημείων, τοποθετούν επίσης τον άνθρωπο σε πρώτο επίπεδο κάθε που αυτός απαθανατίζεται. O McCabe ανέπτυσσε πρωτίστως μια σχέση οικειότητας με τους ανθρώπους που φωτογράφιζε. Όπως αναγράφει – μεταξύ άλλων – στο σημείωμά του στο φωτογραφικό λεύκωμα, «όσο περίεργο κι αν ακούγεται, οι σκηνές γενναιόδωρης, ανιδιοτελούς φιλοξενίας της ''Οδύσσειας'' επαναλαμβάνονται συχνά στη σύγχρονη Ελλάδα. Ως ξένος, πολλές φορές βρέθηκα καλεσμένος σε σπίτι ενός χωριού, όπου μου πρόσφεραν ένα ποτό και ένα γλυκό. Και τότε, όπως ακριβώς και στην ''Οδύσσεια'', το φίλεμα συνόδευε μια έντονη ανάκριση: ''Από που είσαι;'', ''Με τι ασχολείσαι;'', ''Πόσα χρήματα βγάζεις;''».
Από τις σελίδες της έκδοσης «Robert McCabe, Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων». Πηγή φωτ.: Μουσείο Ακρόπολης/ theacropolismuseum.gr
Όσο για τον τίτλο του σημειώματός του, «Χαῖρε, ξεῖνε, παρ᾽ ἄμμι φιλήσεαι», ο Αμερικανός φωτογράφος ξετυλίγει τη σκέψη του: «Αυτές τις λέξεις τις πρωτοαντίκρισα στις Μυκήνες το 1955, όταν είχα αναλάβει τη φωτογράφιση των ανασκαφών της Βρετανικής Σχολής Αθηνών/ Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Μέναμε στο ξενοδοχείο Belle Hélène, κοντά στον αρχαιολογικό χώρο. Οι ομηρικές αυτές λέξεις αναγράφονταν με μεγάλα κεφαλαία γράμματα πάνω από την κύρια είσοδο. Έμαθα ότι προέρχονταν από έναν στίχο της ''Οδύσσειας'' (α, 123), όπου ο Τηλέμαχος υποδέχεται τη θεά Αθηνά, μεταμφιεσμένη στον Μέντη, στην είσοδο του παλατιού του.
» Ο Τηλέμαχος υπήρξε υποδειγματικός οικοδεσπότης, υποδεχόμενος με σεβασμό έναν παντελώς ξένο και προσφέροντας αναμφισβήτητα θερμή φιλοξενία. Η φράση μπορεί να μεταφραστεί ως ‘''Ξένε μου, καλώς όρισες, έλα να σε φιλέψουμε'' – υποδηλώνοντας ότι ο ξένος ήδη θεωρείται όχι απλώς ένας τιμώμενος επισκέπτης, αλλά ένας φίλος».
Robert McCabe, Ο Αγαμέμνων Ντάσης και η κόρη του Παναγούλα στο ξενοδοχείο Belle Hélène στις Μυκήνες, κάτω από τον στίχο της ομηρικής Οδύσσειας. Πηγή φωτ.: Μουσείο Ακρόπολης
Σαν ένας φίλος και ο McCabe, αποτύπωσε –μεταξύ άλλων– τον καπετάνιο Γιάννη «Τρικούλη» Καφιέρη και τον Μανόλη «Καστοριά», ημιονηλάτη από το Κοντοχώρι, να ξεκουράζονται στο καφενείο στον Γιαλό, λιμάνι των Φηρών, με τη φωτογραφία να συνοδεύεται από το διευκρίνηση ότι το «Αιγαίον» καθελκύστηκε το 1911 (το ίδιο έτος με τον «Τιτανικό»). Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως κρουαζιερόπλοιο, αργότερα ως επιβατηγό πλοίο.
Μία από τις φωτογραφίες που καταδεικνύουν την ομορφιά του φυσικού τοπίου είναι τραβηγμένη στην Πάτμο, συγκεκριμένα, στο μονοπάτι από τη Βαγιά στον Γερανό, πάνω από το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, με ανοιξιάτικα λουλούδια. Η ανθρώπινη παρουσία προχωρά μπροστά από ένα λευκό άλογο, και μαζί σμίγουν με το φυσικό τοπίο.
Την τιμητική του έχει και ο Ιερός Βράχος της Ακρόπολης άλλοτε με την ανθρώπινη παρουσία, όπως στη φωτογραφία με εργάτες που παίρνουν νερό με κουβά από την αρχαία δεξαμενή δίπλα στον Παρθενώνα· άλλοτε σε μία πιο «καλλιτεχνική» φωτογραφία όπως εκείνη της Ακρόπολης που υψώνεται πάνω από δύο πεσμένους σπονδύλους στύλων του ναού του Ολυμπίου Διός.
Εργάτες παίρνουν νερό με κουβά από την αρχαία δεξαμενή δίπλα στον Παρθενώνα. Πηγή φωτ.: Μουσείο Ακρόπολη
Η δίγλωσση έκδοση (ελληνικά-αγγλικά) «Robert McCabe, Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων», διατίθεται στο πωλητήριο του Μουσείου Ακρόπολης και συνόδευε την ομώνυμη φωτογραφική έκθεση που είχε φιλοξενηθεί στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου Ακρόπολης, υπό τη συνδιοργάνωση του υπουργείου Τουρισμού και του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Αποτελεί δε, ένα άξιο παράδειγμα έκδοσης που αφορά έκθεση, καθώς η έκδοση διατηρείται με το πέρας της έκθεσης.
Το εξώφυλλο της δίγλωσσης έκδοσης. Πηγή φωτ.: Μουσείο Ακρόπολης/ theacropolismuseum.gr
Όσο για το «ταξίδι» της έκθεσης «Robert McCabe, Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων» συνεχίζεται στο εξωτερικό, με πρώτο σταθμό την Ιαπωνία, στο πλαίσιο του έτους Πολιτισμού και Τουρισμού Ελλάδας – Ιαπωνίας.
Κεντρική φωτ.: Robert McCabe, Η Ακρόπολη υψώνεται πάνω από δύο πεσμένους σπονδύλους στύλων του ναού του Ολυμπίου Διός. Πηγή φωτ.: Facebook/ Acropolis Museum - Μουσείο Ακρόπολης
