Κοιτώντας τους τιμοκαταλόγους των αντιπροσωπειών αυτοκινήτων δεν αργείς να αντιληφθείς ότι αυτό που ονομάζεται γενικώς «εξηλεκτρισμένο» αυτοκίνητο και ενσωματώνει μια ποικιλία συστημάτων κίνησης τείνει να γίνει ο κανόνας. Βλέπετε εδώ συναντάμε και τα ήπια υβριδικά (που στη βάση τους είναι σχεδόν συμβατικά), και τα πλήρως υβριδικά – κατηγορίες που δεν μπαίνουν στην πρίζα -, αλλά και τα Plug in hybrid και τα πλήρως ηλεκτρικά που ο ιδιοκτήτης τους καλείται να τα φορτίζει συστηματικά.
Θέλοντας να δώσουμε απαντήσεις σε εύλογα ερωτήματα και απορίες ξεκινάμε λέγοντας πως σε γενικές γραμμές όταν το λογότυπο Hybrid συνοδεύεται από το “48V” τότε έχουμε να κάνουμε με ένα ήπια υβριδικό σύστημα, εφοδιασμένο με μικρό ηλεκτροκινητήρα που, όπως είναι φυσικό συνοδεύεται από μία μικρή μπαταρία και παίζει βοηθητικό ρόλο ενισχύοντας σε κάποιο, μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τον κινητήρα εσωτερικής καύσης – o οποίος είναι πρακτικά η αποκλειστική μονάδα ισχύος του οχήματος.
Πρόκειται για την πλέον απλή εκδοχή υβριδισμού του συστήματος κίνησης η οποία σε πρώτη φάση έκανε την εμφάνισή της με μονάδες μίζας-γεννήτριας η οποία συνήθως λειτουργεί υπό τάση 48V, χωρίς όμως να λείπουν και οι περιπτώσεις συστημάτων που λειτουργούν στα 12V, ενώ στη συνέχεια είδαμε τους ηλεκτροκινητήρες αυτούς να μεγαλώνουν παίζοντας πιο άμεσο ρόλο στην κίνηση του οχήματος.
Πρόκειται σε κάθε περίπτωση για μικρής ισχύος ηλεκτροκινητήρες, άμεσα συνδεδεμένους (συνήθως με κάποιο ιμάντα, αλλά μπορεί και με διαφορετικό τρόπο) με τον στροφαλοφόρο άξονα του κινητήρα εσωτερικής καύσης που έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν και υποβοήθηση στον βενζινοκινητήρα (κάποιες φορές σε diesel) κατά την επιτάχυνση αλλά και ανακτώντας ενέργεια κατά την επιβράδυνση, καθώς η μικρή μπαταρία φορτίζεται αποκλειστικά κατά την κίνηση του οχήματος. Τέτοιου τύπου υβριδικά συστήματα συναντάμε σήμερα σε πάρα πολλά μοντέλα όπως τα Ford Puma 1.0 Ecoboost Hybrid, Peugeot 208 hybrid, 2008 hybrid και 3008 hybrid, Alfa Romeo Tonale, Jeep Renegade, Volkswagen Golf 1.5 eTSI MHEV και Tiguan 1.5 eTSI MHEV κλπ.
Το λογότυπο HEV (Hybrid Electric Vehicle) παραπέμπει από την πλευρά του στο πλήρως υβριδικό όχημα (full hybrid), στο οποίο υπάρχει ένας (ή και περισσότεροι, ανάλογα με την περίπτωση) σαφώς πιο ισχυρός ηλεκτροκινητήρας - που τροφοδοτείται από μια πιο μεγάλη και πιο ισχυρή, μεγαλύτερης τάσης μπαταρία και είναι ικανός να κινήσει από μόνος του το αυτοκίνητο για μεγαλύτερα ή μικρότερα διαστήματα, προσφέροντας σημαντικά μεγαλύτερη εξοικονόμηση καυσίμου.
Τα πλήρως υβριδικά συστήματα κίνησης διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: α) υβριδικά συστήματα «παράλληλης λειτουργίας» και β) υβριδικά συστήματα «σειριακής λειτουργίας».
Στην πρώτη περίπτωση υπάρχει μηχανική σύνδεση μεταξύ κινητήρα εσωτερικής καύσης (κατά κανόνα βενζινοκινητήρα) και τροχών – είναι δηλαδή αυτός ο βασικός κινητήρας που είναι επιφορτισμένος με την κίνηση του οχήματος. Ενταγμένος σε αυτό το έργο είναι και ο ηλεκτροκινητήρας (μεταδίδει και αυτός κίνηση στους τροχούς) και προσφέρει την ισχύ του προκειμένου να περιοριστεί η κατανάλωση και οι εκπομπές ρύπων του βενζινοκινητήρα, ο οποίος αποτελεί τη βασική μονάδα ισχύος του αυτοκινήτου, έχοντας κατά περίπτωση τη δυνατότητα και να φορτίσει την μπαταρία.
Εδώ συναντάμε τα διάφορα υβριδικά μοντέλα της Toyota (RAV4, Prius, Corolla & Corolla Cross, Yaris & Yaris Cross) και της Lexus, (UX, NX, RX, LBX). Ενώ το παρών σε αυτήν την κατηγορία δίνουν πλέον και η Ford (Kuga HEV), η Hyundai (με τα SUV Kona HEV και Tucson HEV), η Kia (Sportage HEV) αλλά και η Renault, με την τεχνολογία E-TECH.
Στα υβριδικά συστήματα σειριακής λειτουργίας έχουμε έναν θερμικό κινητήρα να κινεί μια γεννήτρια που φορτίζει τις μπαταρίες, οι οποίες με τη σειρά τους τροφοδοτούν τον ηλεκτροκινητήρα, ο οποίος είναι τελικά αυτός που κινεί το όχημα. Σε αυτήν την κατηγορία βλέπουμε τη Nissan να προσφέρει το σύστημα e-Power, το οποίο είναι από χρόνια δημοφιλές στην Ιαπωνία, τόσο στο Qashqai, όσο και στο X-Trail. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και τα υβριδικά συστήματα που τοποθετεί στα μικρά και μεγάλα μοντέλα της η Honda: Jazz e:HEV, HR-V e:HEV, ZR-V e:HEV, CR-V e:HEV.
Τα plug in hybrid οχήματα (PHEV – Plug in Hybrid Electric Vehicles) από την πλευρά τους υποχρεώνουν τον ιδιοκτήτη τους να φορτίζει σε καθημερινή βάση τη μπαταρία τους, προκειμένου να έχει τα οφέλη που αυτά υπόσχονται – και κυρίως την κίνηση με μηδενικούς ρύπους και τη συνεπακόλουθη μηδενική κατανάλωση βενζίνης, για ένα ορισμένο αριθμό χιλιομέτρων.
Και η αλήθεια είναι ότι ένας συνεπής χρήστης μπορεί να δει το κόστος κίνησης του αυτοκινήτου του να μειώνεται σημαντικά. Αυτό το επιτυγχάνουν καθώς διαθέτουν στην πραγματικότητα δύο συστήματα κίνησης, τα οποία συνεργάζονται μεταξύ τους: ένα με ηλεκτροκινητήρα και μπαταρία και ένα με κινητήρα εσωτερικής καύσης (συνήθως βενζινοκινητήρα – αν και η Mercedes προσφέρει plug in hybrid με κινητήρα diesel). Κατ’ αυτόν τον τρόπο απαλλάσσουν τον ιδιοκτήτη τους από το λεγόμενο άγχος της αυτονομίας, αφού μπορεί κανείς ανά πάσα στιγμή να ανεφοδιαστεί με καύσιμα και να συνεχίσει την πορεία του ακόμα και με άδεια μπαταρία.
Για τα πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα ίσως και να μην χρειάζεται να πούμε πολλά. Πρόκειται για τα BEVs (Battery Electric Vehicles) τα οποία για να κινηθούν πρέπει να έχουν την μπαταρία τους γεμάτη ή τέλος πάντων να μην είναι αυτή άδεια ώστε να μπορεί να τροφοδοτήσει με ενέργεια τον ηλεκτροκινητήρα τους. Εδώ παρατηρούμε ότι ενώ μέχρι πρότινος υπήρχε μια μεγάλη προσφορά μοντέλων σε μεγαλύτερες κατηγορίες, σιγά-σιγά η γκάμα διευρύνεται προς τα κάτω, με μοντέλα που προσεγγίζουν τις τιμές των συμβατικών αυτοκινήτων.
Κλείνοντας θα λέγαμε πως το γεγονός ότι κάποια νέα μοντέλα, όπως το νέο Tiguan και το νέο Skoda Kodiaq προσφέρονται αποκλειστικά ως υβριδικά (και ως mild, και ως plug in hybrid) είναι χαρακτηριστικό της σύγχρονης τάσης στο χώρο του αυτοκινήτου – που αναμφίβολα ακολουθεί πλέον το ηλεκτρικό ρεύμα. Τα πάσης φύσεως υβριδικά αυτοκίνητα αποτελούν όμως ένα μεταβατικό στάδιο, αφού βάσει των αποφάσεων που έχουν ληφθεί από την EE, από το 2035 και μετά θα αγοράζουμε αποκλειστικά πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπαταρίας. Κλείνοντας, σημειώνουμε ότι όλα τα υβριδικά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα κυκλοφορούν ελεύθερα στον δακτύλιο.
