Ένα φεστιβάλ είναι οι παραγωγές που φιλοξενεί, συστήνεται με αυτές και τις συστήνει. Δεδομένου ότι προάγονται κάτω από την ομπρέλα του πολιτισμού, αποσκοπούν στη βέλτιστη επίδρασή τους στον άνθρωπο θέτοντας ερωτήματα για εκείνο με το οποίο καθένας συμπορεύεται: την ύπαρξή του. Ερωτήματα γι’ αυτή – όπως ποια είναι η αληθινή ζωή και ποια η τεχνητή – έθεσε η παράσταση της βρετανικής κολεκτίβας Forced Entertainment, «Signal to noise» η οποία ανέβηκε επί της Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.
Παρά την κατηγοριοποίησή της ως «κωμική» η παράσταση ενείχε αιχμηρά στοιχεία που συνέβαλαν στη σκιαγράφηση μίας ανησυχητικής εικόνας της αλλοιωμένης νοητικής μας κατάστασης. Επί σκηνής διαδραματιζόταν μία χορογραφία ασυντόνιστης επικοινωνίας ανάμεσα στις λέξεις και τη γλώσσα του σώματος επιστρατεύοντας φωνές Τεχνητής Νοημοσύνης: πρόσωπα κινούνταν ενίοτε με σπασμωδικές κινήσεις, άτομα αποξενωμένα, παγιδευμένα στον κόσμο των ηλεκτρονικών υπολογιστών, σώματα ανθρώπινα που αναπαρήγαγαν απρόσωπες κοινωνικές συμβάσεις, άλλαζαν συχνά ρούχα και περούκες και μετακινούσαν έπιπλα και φυτά. Η αλλαγή στην εμφάνισή τους ενδεχομένως υπόκειται στην προσποίηση ενός άλλου εαυτού και το ότι δεν κούμπωναν τα ρούχα τους (οι γυναίκες τα φερμουάρ των φορεμάτων τους) στην παραδοχή ότι δεν μπαίνουμε ολοκληρωτικά σε κάθε άλλο εαυτό.
Ο θόρυβος έκδηλος καθότι υπαρκτός και στην προσπάθεια επικοινωνίας μεταξύ δύο ανθρώπων. Στην παράσταση, η επιθυμία για επικοινωνία δηλώθηκε εξαρχής, με τους έξι περφόρμερ των Forced Entertainment να κρατούν από ένα μικρόφωνο και να ρωτούν, δίχως να λαμβάνουν απάντηση, εάν ακούγονται.
Η επανάληψη του ερωτήματος από κοινού με άλλα όπως «είναι αυτή η φωνή μου;», «αυτό είναι το χέρι μου;», «με ακούτε; Δεν μπορώ να ηρεμήσω, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ, δεν μπορώ να καταλάβω τι συμβαίνει», καθώς και ανησυχίες και φόβοι όπως «ανησυχώ ότι ολόκληρη η ζωή μου δεν είναι αληθινή», «δεν ξέρω γιατί νιώθω τόση μοναξιά απόψε» και «χάνω πολύ αίμα – αυτή η πληγή, αυτές οι πληγές» υπογραμμίζουν την ανάγκη για επικοινωνία, τη φθαρτότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και την κραυγή της σε έναν πολιτισμό που ήδη κραυγάζει για όσα η πραγματικότητα περιλαμβάνει. Ενώ, η μεταβλητότητα του εσώτερου εαυτού και η επίδραση των συναισθημάτων έγινε πιο έκδηλη κατά την αναφορά για την «κίνηση» των αγορών: «δεν έχουμε δει τι αγορές να κινούνται έτσι».
Από την παράσταση «Signal to Noise» των Forced Entertainment. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Προκειμένου να στηλιτεύσουν την κατάσταση και να εγείρουν προβληματισμούς, οι έξι περφόρμερ δάνεισαν το σώμα τους στις ασώματες φωνές αποδιοργανώνοντας και αναδιοργανώνοντας διαρκώς τη σκηνή, σε όλο και πιο παράλογες διατάξεις, με απόλυτη σοβαρότητα. Όσο πιο παράλογα εξελισσόταν η διάταξη, τόσο πιο σοβαροί γίνονταν εκείνοι.
Ποια ζωή είναι αληθινή και ποια τεχνητή; Μέσα από μία σύνθεση διαφορετικών στοιχείων – χορός, δοκιμές, διαπληκτισμοί, αλλαγές σκηνικών και αναπάντεχα δελτία καιρού – η βρετανική κολεκτίβα απέδωσε το κείμενο παράγοντας αφύσικες συνομιλίες. Με σκοπό, οι συνομιλίες, στη ρέουσα πραγματικότητα, να πάψουν να είναι αφύσικες, ο άνθρωπος και ο εσώτερος εαυτός του να βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής.
Forced Entertainment
Πολυβραβευμένο, παγκοσμίου φήμης θεατρικό σύνολο έξι καλλιτεχνών, οι Forced Entertainment ιδρύθηκαν το 1984 με έδρα το Σέφιλντ και εδώ και σαράντα χρόνια έχουν καταφέρει να διατηρήσουν συμμετοχική τεχνική περιοδεύοντας και παρουσιάζοντας τις πρωτοποριακές, προκλητικές παραστάσεις τους στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και στο εξωτερικό.
Το έργο τους εξερευνά και συχνά διαρρηγνύει τις συμβάσεις του είδους, της αφήγησης και του ίδιου του θεάτρου, αντλώντας επιρροές από το δράμα, το χορό, την περφόρμανς, τη μουσική κουλτούρα και τις δημοφιλείς φόρμες όπως το καμπαρέ και το stand-up.
Από την παράσταση «Signal to Noise» των Forced Entertainment. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Η ομάδα δοκιμάζεται σε διαφορετικά μεγέθη και επίπεδα, μεταβαίνοντας από οικεία έργα δύο ερμηνευτών που επικεντρώνονται στο κείμενο, σε θεαματικές παραγωγές με μεγάλο αριθμό ανθρώπων στη σκηνή. Συναρπαστικοί, προκλητικοί και διασκεδαστικοί, οι Forced Entertainment προσφέρουν μια πρωτόγνωρη εμπειρία θεάτρου, προβληματίζοντας το κοινό και προτείνοντας μια σύγχρονη θεατρική γλώσσα.
Κεντρική φωτ.: Από την παράσταση «Signal to Noise» των Forced Entertainment. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
